Çökertme Türküsü’nün yürek burkan hikayesini okuyunca,  zalimlere ne kadar nefret edilse, ne kadar acımasız olunsa yeri olduğunu düşünürsünüz. Çökertme aslında yüzkarası olmuş bir temsilin son deminin adıdır.

Yurdumuzun düşmanlar tarafından işgal edildiği yıllarda bütün Anadolu’da olduğu gibi Ege Bölgesinde de Yunanlılara karşı silahlı mücadele başlatılmış, eli silah tutan 7’den 77’ye herkes, örgütlenerek eline ne bulduysa kazmasını, küreğini, sopasını, tabancasını, bıçağını alanlar imkanları ölçüsünde düşmanlara fırsat vermemek için mücadele ettiği yıllardır.
İşgal yıllarında herkes düşmana karşı amansız mücadele vermek için uğraşırken maalesef bazı işbirlikçiler de vatansever, milliyetçi, yüreği sevgi dolu insanları arkadan hançerleyip insanı derinden yaralıyordu.
İşte tam bu karmaşa içerisinde Halil isminde yiğit bir Anadolu delikanlısı vardı. İyi silah kullanabilen, mert, asla mevki makam peşinde koşmayan, iriyarı dağ gibi bir delikanlıydı. Haliluzun boylu, yakışıklı, cesur bir Anadolu efesidir. Halil Batı Anadolu’da ün salmış kahraman bir Türk yiğididir.
O dönemde halk yokluk, kıtlık, sefalet içinde düşmanla mücadele etmek için uğraşırken, bir de halk düşmanı, kendi başına buyruk, astığı astık, kestiği kestik bir kaymakam vardır, ‘çerkez kaymakam‘ adını verdikleri İstanbul Hükümetinin yalaka takımından, halk arasında ‘kalleş kaymakam’ olarak da bilinen biri vardır. Bu kaymakam bozuntusu, vatandaşı düşmana karşı korumak kollamak yerine, zevke sefaya dalmış, bir eli yağda bir eli balda eğlence sefalarında, çevresinde dalkavuklarla birlikte çal patlasın, vur oynasın düşüncesinde dengesiz, düşüncesiz bir ingiliz uşağıdır.

Çökertme Halilim Türküsü Dinle

Bodrum, Bitez yakınlarında güzelliği dillere destan ‘Çakır Gülsüm‘ adında görenleri hayran eden bir kız yaşarmış. Çakır Gülsüm ‘bitez yalısı‘ adını verdikleri güzel bir konakta yaşarmış. Her ne kadar millet yoklukla, açlıkla, düşmanla, casuslarla, yalakalarla, işbirlikçilerle mücadele etse de bu güzel kızın Halil ile evlenmesini çok arzu ederlermiş, ikisini birbirine yakıştırmış.

Bu iki güzel insanın birbirine yakıştırılması Bodrum kaymakamı olan çerkez kaymakama  kadar ulaşmış. Kaymakamın çevresindeki dalkavuklar, yalakalar Çakır Gülsüm’ün  kaymakama daha çok yakışacağını, kaymakam karısı olması gerektiğini söyleyerek, kaymakamın Çakır Gülsüm’e ilgisini yoğunlaştırmışlar. Dalkavuklar bu işi yaparken kendilerini rahatsız eden Halil’den kurtulmak ve kaymakama yaranmak istiyorlarmış. Çerkez kaymakam çevresindeki yalakaların, dalkavukların, işbirlikçilerin fikrini beğenmiş ve Çakır Gülsüm’ almak istemiş.
Bu haberler Halil’in kulağına da gitmiş, Halil bu duruma isyan etmiş. Ancak kaymakam hemen Bitez Yalısı’na Çakır Gözlü  Gülsüm’ü almak için gitmeye hazırlandığı sırada Halil de çok sevdiği arkadaşı İbrahim Çavuş ile birlikte bir sandalla Bitez Yalısı’na doğru hareket eder. Ancak kaymakamın adamları Çakır Gülsüm’ü daha önce yalıdan indirip başka bir sandalla kaçırmak üzere iken 2 sandal birbirine doğru yaklaşır. Olayı duyan bütün mahalle halkı sahilde seyir halindedir. Kaymakamın adamları daha fazla olduğu için zavallı Halil’i sandalda öldürürler. Gülsüm kaymakama götürülürken Halil arkadaşım İbrahim Çavuş’un kollarında can verir.

Bu vahim olayı seyreden halk dayanamaz Çökertme Türküsünü yakar.

Çökertme Türküsü Sözleri

Çökertme’den çıktım da Halilim aman başım selamet
Bitez yalısına varmadan Halilim koptu kıyamet
Arkadaşım İbrahim Çavuş Allahıma emanet

Burası da Aspat değil Halilim Bitez yalısı
Yüreğime ateş saldı kurşun yarası

Gidelim gidelim, Çökertme’ye varalım
Kolcular görürse Halilim  nerelere kaçalım
Teslim olmayalım Halilim  yaylım ateş saçalım

Burası da Aspat değil,  Halilim Bitez yalısı
Yüreğime ateş saldı kurşun yarası

Güvertede gezer iken aman kunduram kaydı
İpek de mendilimi Halilim ürüzgar aldı
Çakır da gözlü Gülsüm’ü Çerkez kaymakam aldı

Burası da Aspat değil, Halilim  Bitez yalısı
Yüreğime ateş saldı dostlar, kurşun yarası